Office 97 samræmist ekki OOXML staðlinum

Hér er athyglisverð grein á bloggi Griffin Brown útgáfunnar þar sem fylgst er vel með staðlamálum sem snerta útgáfustarfsemi. Bloggarinn Alex fékk skemu staðalsins í hendurnar og ákvað að prófa skjöl úr Office 97, sem er mikið notað í dag. Viti menn - skjölin reyndust ekki vera í samræmi við staðalinn. Alex prófaði bæði "strict compliance" og "relaxed compliance" (eða "transitional"). Niðurstaðan er sú að til að ná "strict compliance" þarf mikla vinnu en "relaxed compliance" ætti að vera gerlegt. Alex er samt bjartsýnn og jákvæður og telur að Office verði gert samræmanlegt staðlinum og að það muni haldast þannig. Sjáum til...

Evrópuþingið - Netaðgangur grundvallar mannréttindi?

BBC segir frá áhugaverðum viðbrögðum Evrópuþingsins við nýútgefinni skýrslu um aðgerðir vegna brota á höfundarréttarlögum. M.a. er fjallað í skýrslunni um þann möguleika, sem hefur verið til umræðu undanfarið, að þeir sem miðla, eða stuðla að miðlun, höfundarréttarvarins efnis á netinu verði sviptir aðgengi að því. Evrópuþingið gerði athugasemd við þetta og lét bæta við skýrsluna að aðildarríki,

... avoid adopting measures conflicting with civil liberties and human rights and with the principles of proportionality, effectiveness and dissuasiveness, such as the interruption of internet access.

Það má skilja orð Evrópuþingsins svo að aðgengi að netinu þyki sjálfsögð grundvallar mannréttindi sem ekki megi takmarka. Þ.e.a.s. að allir eiga að hafa óheftann aðgang að netinu en ekki að upplýsingatækni er mikilvægur miðill í tengslum við önnur mannréttindi, sem er oftar fjallað um (sjá t.d. hér) - mikilvægt að rugla þessu ekki saman. Það er kannski rétt að undirstrika að þessi orð Evrópuþingsins hafa ekkert lagalegt gildi en þau eru áhugaverð samt, sérstaklega í ljósi umræðu um að takmarka aðgengi brotamanna að netinu í Bretlandi og Frakklandi.

Þessi hugmynd, að aðgengi að upplýsingatækni verði skilgreind sem sjálfsögð mannréttindi, er ekki ný og nokkur lönd hafa þegar gert þetta, t.d. Eistland og Grikkland (sjá Google þýðingu hér). Það er þó greinilegt að grísku lögin myndu heimila aðgerðir sem gætu takmarkað aðgengi að netinu ef aðilar brjóta gegn höfundarréttarlögum - ég finn ekki núna eistnesku lögin.

Svipaðar pælingar voru líka settar fram í frægri skýrslu sem UNESCO gaf út 1980 titluð "Many voices, one world", oft kölluð "The Macbride Report". Sum aðildarlöndin voru mjög ósátt við þessa skýrslu og höfnuðu sérstaklega þeirri hugmynd að aðgengi að upplýsingatækni ætti að vera skilgreind sem mannréttindi og þ.a.l. ætti að tryggja aðgengi sem flestra - s.s. að alþjóðlegt samfélag og stofnanir e.o. UNESCO hefðu ábyrgð gagnvart þjóðum heims að stuðla að útbreiðslu upplýsingatækni. Bandaríkin voru í forsvari fyrir þennan hóp sem sagði þetta vera ósamræmanlegt við þeirra skoðun um að útbreiðsla upplýsingatækni ætti að vera í höndum markaðsafla. Þetta endaði allt í háa lofti með úrsögn Bandaríkjanna, Bretlands og nokkurra smærri ríkja úr UNESCO (flest ef ekki öll hafa gengið aftur í UNESCO síðan en fyrir Bandaríkin tók það ca. 20 ár). Síðari stjórnir UNESCO höfnuðu líka hugmyndirnar sem settar voru fram í skýrslunni og var hún því ófáanleg í langan tíma. Hún hefur hins vegar fengið þó nokkra athygli á síðustu árum með breyttu hugarfari um aðgengi að upplýsingum og upplýsingatækni.

Ísland framarlega - En á niðurleið?

Greinarhöfundur nefnir aðeins að Ísland var í sama sæti (8.) í fyrra en ef litið er lengra aftur í tímann sjáum við að Ísland hefur verið að detta niður. Á heildina litið er spurning hversu jákvætt þetta er:

2004 IS í 2. sæti
2005 IS í 4. sæti
2006 IS í 8. sæti
2007 IS í 8. sæti

Svo er hér grein um áhugaverða skýrslu sem Cisco lét vinna um sterka stöðu norðurlanda á þessum lista. Skýrslan sjálf er hér.

Ísland framarlega í notkun upplýsingatækni

Blogg um innleiðingu OLPC ferðatölva í Nepal

OLPC verkefnið hefur vakið mikla athygli, ekki öll góð. Eitt sem mér hefur fundist vanta eru haldbær gögn sem styðja fullyrðingar þeirra sem standa að baki verkefninu um gildi og hlutverk upplýsingatækni í námi. En það má líka líta á verkefnið sjálft sem tilraun og að gögnin komi þegar skriður er komið á það.

Hér er eitt blogg sem verður áhugavert að fylgjast með. Það eru aðilar sem eru að innleiða XO tölvurnar í Nepal. Þessi hópur sem bloggar þarna er búinn að vera að vinna í þessu í næstum 2 ár núna. Þeir þurftu að byrja á því að sannfæra yfirvöld í Nepal um gildi verkefnisins og eru búnir að ganga í gegnum heilmikið ferli síðan - allt frá mótun grassrótar hreyfingar til staðfærslu hugbúnaðar og loks, þann 1. apríl síðastliðinn, innleiðingu tölvanna. Það verður mjög áhugavert að fylgjast með hvernig gengur hjá þeim og ég held að þetta gæti orðið alveg jafn lærdómsríkt fyrir okkur sem þykkjumst vera mjög tæknivædd og fyrir nýgræðingana í Nepal.

Ritvinnslusnið Microsoft verður ISO staðall

Fréttir af þessu dreifðust um netið í gær en maður þorði ekki, eða vildi ekki trúa því að þetta væri ekki aprílgabb. Í dag er svo ekki annað að sjá en að þetta sé raunveruleg niðurstaða. OOXML hefur s.s. verið samþykktur og það sem tekur við núna er 2ja mánaða áfrýjunartímabil. Ef ekkert gerist á þessu tímabili (og ólíklegt að það gerist þar sem staðallinn hefur staðist allt ferlið fram til þessa þótt margt virðist athugavert við það ferli) verður staðallinn gefinn út og er þá orðinn formlegur ISO staðall. Meira um þetta á vef Sigurðar Fjalar Jónssonar sem hefur fylgst vel með þessu máli.

Hnattvæðing, upplýsingatækni og menntun

Um daginn bloggaði ég um málþing sem ég sótti í KHÍ. Mig langar að taka aftur upp eitt mál sem ég nefndi þar, sem er um umræðu hér á landi um hnattvæðingu. Umfjöllun um þessi mál hafa verið mjög á reiki og ljóst að fólk er ekki alltaf að tala um sömu hlutina. Fyrst ætla ég að renna yfir almennar hugmyndir um hnattvæðingu og skyld hugtök sem fræðimenn hafa sett fram. Síðan ætla ég aðeins að nefna af hverju þessi umræða á heima á bloggi sem gefur sig út fyrir að vera að mestu um upplýsingatækni og menntamál.

Hvað er hnattvæðing
Á málþinginu nefndi Ólafur Páll Jónsson að hnattvæðing ætti að vera "mennsk". Fulltrúi utanríkisráðuneytisins spurði sérstaklega um þetta og bað hann að skýra mál sitt, sem hann gerði og gerði vel. Mig langaði samt að bæta við svar Ólafs Páls en gerði það ekki á málþinginu þar sem komið var yfir tíma og spurningunni var beint sérstaklega til hans þannig að ég ætla að leyfa mér að gera það hér.

Þó að Ólafur Páll hafi ekki vísað í Þúsaldaryfirlýsingu Sameinuðu Þóðanna eru orð hanns um "mennska" hnattvæðingu í fullu samræmi við það sem þar er sagt. Í 5. grein segir að "megin viðfangsefni okkar í dag er að tryggja að hnattvæðing verði jákvætt afl fyrir alla íbúa jarðar." (lausleg þýðing mín). Það er tvennt sem mér finnst áhugavert við þessa kröfu. Annars vegar felst í henni viðurkenning á að hnattvæðingunni verður ekki snúið til baka - svona er heimurinn í dag og svona verður hann. Hins vegar felst líka í þessu að hnattvæðingin er ekki einhver óstjórnleg alda sem hellist yfir okkur hvort sem okkur líkar vel eða verr - við höfum vald, og jafnvel skyldu, til að móta hana. Þannig má segja að hnattvæðingin, eins og hún er sett fram hér, er orðræða sem á sér stað á heimsvísu og það er á ábyrgð okkar allra að tryggja að sem flestir fái að taka þátt í þessari orðræðu til að tryggja að hún endurspegli þarfir, þekkingu og gildismat allra sem hún snertir.

Þó að 5. grein Þúsaldaryfirlýsingarinnar segi okkur margt um hnattvæðinguna segir hún ekki hvernig þessi hnattvæðing birtist í okkar samfélögum og það er eiginlega það sem ég held að vefst fyrir fólki hér á landi (og víðar). Það hafa margir fræðimenn reynt að varpa ljósi á þetta efni. Meðal þeirra helstu í dag, sem ég ætla að fjalla um hér, eru Manuel Castells, Anthony Giddens, David Held og Jan Aart Scholte. Fljótt á litið eru helstu einkenni sýn þessara manna á hnattvæðingu þessi:

Castells: "Network society/Space of flows" - samfélög og félagsleg gildi í dag byggjast að miklu leyti á rafrænum tengingum sem taka á móti og vinna úr upplýsingum. Til verður miðlægt svæði þar sem upplýsingar streyma (Space of flows). Þeir sem skapa sér yfirráðandi stöðu í hnattvæddu samfélag leitast við að byggja upp tengsl við þetta miðlæga svæði frekar en þeirra staðbundna umhverfi.

Giddens: "... the intensification of worldwide social relations" - Giddens bætir við "World System Theory" Wallersteins. Kenning Wallersteins snýst fyrst og fremst um hnattrænar efnahagslegar tengingar sem hann rekur langt aftur í tímann. Giddens notar svipaða hugmyndafræði en bendir á að nú er ekki nóg að tala bara um efnahagslegar tengingar heldur félagslegar og menningarlegar tengingar af ýmsu tagi líka. Það sem stýrir þessari þróun er upplýsingatækni.

Held: Félagsleg samskipti eiga sér stað í nýju hnattrænu rými - Hugmyndir Held og Giddens eru nokkuð skyldar þó nálgunin sé ekki sú sama. Eins og Giddens vill Held undirstrika að hnattvæðing nær til mun fleiri félagslegra þátta en bara það efnahagslega. Held leggur hins vegar meiri áherslu á rýmisbreytingar, þ.e.a.s. hvernig hið hnattræna er að troða sér inn í okkar staðbundna rými - við getum í vissum skilningi verið "í" London þótt við sitjum heima í stofunni okkar í Reykjavík. Auðvitað - enn og aftur - er þetta að mestu nútíma upplýsingatækni að þakka.

Scholte: "Supraterritoriality" - Eins og Held beinir Scholte athyglinni að huglægu rýmisbreytingunum sem hnattvæðingin hefur í för með sér. Scholte skilgreinir hnattvæðinguna út frá hinu "yfir-staðbundna", þ.e.a.s. að við erum enn staðbundinn en að við getum yfirstigið það með því að fara inn á hnattræna rýmið sem upplýsingatæknin og skyldar þróanir hafa skapað. En eitt sem gerir Scholte sérstaklega áhugaverðan eru pragmatísku rökin hans. Hann bendir á tilhneiginguna til að samsama hnattvæðingu við ýmislegt annað, e.o. alþjóðavæðingu, "vesturvæðingu", nýfrjálshyggju o.s.frv., en segir að slíkar skilgreiningar eru einfaldlega ekki gagnlegar fyrir orðræðuna um hnattvæðingu. Orðræða um hnattvæðingu er þörf til þess að tryggja að hnattvæðingin verði jákvæð en samsemdarskilgreiningar loka á áframhaldandi orðræðu. Með þessu hefur Scholte sameinað helstu þætti hugmynda Giddens og Held um hnattvæðing við væntingar og markmið Þúsaldaryfirlýsingarinnar.

Það sem við fáum út úr þessu öllu er að þó að við getum rakið þróun hnattvæðingar langt aftur í tímann er eitthvað sérstakt að gerast núna og það er vegna upplýsingatækninnar. Það er að rúm og tími eru að þjappast þannig að við getum í vissum skilningi verið nánast hvar sem er í heiminum sama hvar við erum staðsett. Það er gífurlega ör þróun í þessu en við höfum enn yfirhöndina og getum, og eigum, að stýra þróuninni þannig að hún gagnast öllum í heiminum og stuðli að almennu jafnrétti og hagsæld.

Umræðan um hnattvæðingu á Íslandi
Hnattvæðingin hefur varla farið framhjá okkur hér á Íslandi. Við erum meðal þjóða sem geta státað sig af mestu tölvueign og bestu nettengingum, farsímanotkun er mikil og þjónustusvæði útbreidd, útrás íslenskra fyrirtækja er í fullum gangi, við erum á stöðugri ferð um heiminn, o.s.frv. Samt er í umræðunni hér hugtökum e.o. alþjóðavæðing og hnattvæðing hent saman eins og um sama fyrirbærið er að ræða og hnattvæðingu er enn gjarnan lýst sem efnahagslegri þróun. Dæmi um hvað þessi hugtök eru á reiki í íslenskri umræðu sjást víða:

• Í skýrslu sem kom út á vegum utanríkisráðuneytisins undir yfirskriftinni Alþjóðavæðing segir "Alþjóðavæðing (e. globalisation)..." Röng þýðing. Ætti að vera "Alþjóðavæðing (e. internationalisation)" eða "Hnattvæðing (e. globalisation)".
• Í ræðu menntamálaráðherra á málþinginu í KHÍ sagði hún það mat sumra að alþjóðavæðing væri að breytast í hnattvæðingu. Ha?!? Meira um þetta neðar.

Það er augljóst að þegar þessi hugtök eru notuð á þennan hátt er einfaldlega ekki verið að tala um sömu hluti og þeir fræðimenn sem ég fjallaði um hér að ofan. Algengast er að hugtökunum hnattvæðing og alþjóðavæðing er ruglað saman. En ef maður hugsar aðeins út í það meikar það einfaldlega ekki sens. Alþjóðavæðing snýst um þjóðir eins og hugtakið segir. Þjóðir eru fólk - án þeirra er engin þjóð. Ef alþjóðavæðing og hnattvæðing eru það sama vaknar spurningin - hvernig getur þjóð verið hnattræn? Væntanlega væri það þá að hún væri svo dreifð að aðila hennar væri að finna alls staðar á hnettinum. En þetta er ekki það sem fræðimennirnir sem ég nefndi eru að tala um. Dreifing þjóðar stuðlar ekki að þjöppun tíma og rúms nema að einstaklingar geti auðveldlega haldið sambandi sín á milli. Hvað er þá alþjóðavæðing? Hún er tvenns konar. Annarsvegar að samfélög eru að verða blandaðri vegna flutninga fólks og hins vegar að reynt er að stuðla að því að tiltekið umhverfi endurspegli sem flestar þjóðir heims. Það fyrra er afleiðing hnattvæðingar sem við sjáum t.d. í alþjóðavæðingu vinnuafls á Íslandi. Það síðara er viðbragð við hnattvæðingu sem við sjáum t.d. í háskóla- og vísindasamfélögum víða um heim.

Hnattvæðing og menntastofnanir
Menntastofnanir eru þær stofnanir sem hafa það hlutverk að standa vörð um og efla okkar þekkingu. Nútíma hnattvæðing, sem byggir á upplýsingatækni, hefur haft gífurleg áhrif á þessar stofnanir vegna aukins flæði upplýsingar og þekkingar. Eitt sem hnattvæðingin hefur undirstrikað er að þekking þarf á þessu flæði að halda til þess að eflast og þróast og því meira flæði, þ.e.a.s. skoðanaskipti o.þ.h., þeim mun örari verður sú þróun. Menntastofnanir (sérstaklega háskólar) hafa því verið fljótar að átta sig á að til þess að viðhalda sinni stöðu í hnattvæddu umhverfi þurfa þær að tryggja að flæði þessarar þekkingar finni sér öflugan farveg innan þeirra. Þess vegna leitast menntastofnanir við að alþjóðavæðast, þ.e.a.s. að stuðla að því að þeirra nemendur og starfsfólk finni að þau standi í miðju straumanna sem þekking heims flæðir um. Miðað við þetta og það sem ég hef áður sagt er ekki fráleitt að halda því fram að ummæli menntamálaráðherra á málþinginu í KHÍ sem ég hef vitnað í lýsa algjörum misskilningi á áhrifum hnattvæðingar á menntastofnanir og ástæður fyrir mikilvægi alþjóðavæðingar fyrir þessar stofnanir.

Hnattvæðing, upplýsingatækni og menntun
Á málþinginu í KHÍ sagði Ólafur Páll að það væri fráleitt í dag að gera greinarmun á hversdagslegu samfélagi og tæknivæddu samfélagi (man ekki alveg hvernig hann orðaði þetta en ég geri ráð fyrir að hann var að tala um samfélög í þróuðum ríkjum þar sem enn finnast samfélög annars staðar sem eru lítið tæknivædd). Það sama á við um hnattvæðinguna vegna þess að hún er fylgifiskur nútíma tæknivæðingar. Enn sést stundum að sagt er að hlutverk menntunar sé að búa fólk undir að vera virkir þátttakendur í hnattvæddu samfélagi. Hvernig undirbúum við fólk til að takast á við stöðu sem það er þegar í og á í raun stóran þátt í að móta? Ungu fólki í dag finnst sjálfsagt að nota netið, horfa á fjölmargar sjónvarpsrásir, tala í síma hvar sem er og hvenær sem er - þau hafa alist upp við, og finnst eðlilegt, að aðgengi að upplýsingum er ekkert tiltökumál. Það sem meira er að þau finna fyrir því að þau eru ekki aðeins móttakendur upplýsinga heldur geta líka haft áhrif á umhverfi sitt með því að gefa frá sér upplýsingar. Hvað finnst þeim þá þegar menntakerfið sem þeim er gert að stunda lítur svo á að þau séu ekki enn orðnir fullgildir þátttakendur í þessu samfélagi sem þau lifa og hrærast í? Menntayfirvöld þurfa að fara að einbeita sér betur að þessum málum og þess vegna er alvöru og hnitmiðuð umræða um hnattvæðingu (og skyld mál e.o. alþjóðavæðingu) orðin löngu tímabær í þessum geira. Ennfremur er orðræðan um hnattvæðingu ekki bara mikilvæg fyrir háskólastigið heldur öll menntastig.

Marvin Minsky skrifar um börn, upplýsingatækni og nám

Marvin Minsky, prófessor við MIT, er byrjaður á greinaröð sem hann ætlar að birta á Wiki-vef OLPC verkefnisins. Sú fyrsta var sett upp í síðasta mánuði og ber titilinn "What makes mathematics hard to learn?". Í fljótu bragði mætti draga þá ályktun að Minsky er fyrst og fremst að fjalla um stærðfræðikennslu, en svo er ekki. Greinin, og að ég held að verði þema allra greinanna, er að skýra þann kenningaleg grunn sem OLPC verkefnið byggir á. Fyrsta greinin er þó ekki íþyngjuð af fræðimennsku og ætti að vera aðgengileg, og jafnvel skemmtileg, lesning fyrir alla sem hafa áhuga á upplýsingatækni í menntun. Þar að auki, er þetta kærkomin innsýn í hugsun þeirra sem standa að baki og hafa komið að OLPC verkefninu sem hefur oft verið misskilið af hinum ýmsu aðilum. Samt sem áður, er enn skortur á haldbærum gögnum sem styðja nálgun OLPC manna (þ.e. að innleiða upplýsingatækni gegnum börnin frekar en kennarana). Kannski kemur Minsky inn á það í seinni greinum - kannski ekki...

Framtíð menntunar með aukinni tæknivæðingu

Bill Thompson skrifaði áhugaverða grein (eins og svo margar hans greinar eru) um tölvunotkun í skólastarfi í framtíðinni. Hann segir frá því að hann hafi verið í spekúlantahópi sem kom saman og reyndi að spá fyrir um stefnumótunarþarfir fyrir menntun árið 2020 út frá hugsanlegri þróun tölvutækninnar. Það kemur fram í greininni að það er margt sem þarf að huga að til að tryggja að menntun haldist í takti við samfélagslegar breytingar sem verða vegna tölvutækni.

Leiðbeinandi minn í Háskólanum í Minnesóta, Art Harkins, er svokallaður "futurologist". Hann gerir svona æfingar með nemendur og líka stjórnendur fyrirtækja. Þá hvetur hann fólk til að ímynda sér hvernig hlutir verða eftir nokkra áratugi og jafnvel nokkur hundruð ár og setja sér markmið í samræmi við það. Svo eiga allir að skrá hjá sér hvað þarf að huga að til að markmiðin nást. Að lokum kemur hópurinn sér saman og vinnur úr því sem hver og einn hefur gert. Mjög skemmtilegar og gagnlegar æfingar sérstaklega í fjölbreyttum hópum.

Thompson hefur greinilega lent í áhugaverðum hópi sem skoðaði málið frá ýmsum hliðum. Skemmtilegast og gagnlegast hefði samt verið að fá meiri gögn af fundinum en Thompson setur fram nokkrar áleitnar spurningar sem vert er að velta fyrir sér.

Rétthafar ættu að leita nýrra leiða

Ég efast um að þessi dómur komi til með að hafa mikil áhrif á niðurhalara.

Hér er athyglisverð frétt um stöðu rétthafa tónlistar í Kína, en eins og flestir vita eru þessi mál í algjörum ólestri þar í landi. Í fréttinni kemur fram að rétthafar þar í landi hafa hreinlega gefist upp og leitað annarra leiða til að fjármagna sína iðju. Það virðist hafa gengið svo vel upp að þekkt söngkona af kínverskum ættum sem fluttist frá Bretlandi til Kína þénar nú meira en hún hefði nokkurn tíma þorað að láta sig dreyma um í Bretlandi. Þetta sýnir það bara að rétthafar hafa fleiri möguleika í stöðunni. Það er ólíklegt að nokkuð komi í veg fyrir að skipst verði á tónlist, kvikmyndum og öðru efni netleiðis og því kannski ástæða fyrir rétthafa að fara að hugsa þessi mál upp á nýtt.

Fagna niðurstöðu dóms í DC++ máli

Áhugaverð grein um umræðu um tölvur í skólastarfi

Nýlega birtist mjög áhugaverð grein eftir Hrefnu Arnardóttur í (eða segir maður á) Netlu. Greinin er unnin upp úr meistarastykkinu hennar og ber heitið "Verkfæri, miðill, samskiptatól eða kennari: Hugmyndir um notkun tölvunnar í skólastarfi síðustu 30 ár". Hrefna greinir umræðu um hlutverk tölva í skólastarfi og kemst að þeirri niðurstöðu að dregið hafi verulega úr bjartsýni sem einkenndi umræðuna fyrir 30 árum og að spár um að tölvur myndu gjörbylta skólastarfi hafi ekki ræst.

Það er margt í umræðu undanfarinna 30 ára sem er sérstaklega athyglisvert. T.d. að frá upphafi umræðunnar og alveg fram undir lok 20 aldar lögðu margir áherslu á nauðsyn þess að nemendum væri kennt undirstöðuatriði forritunar og vitnar Hrefna í Aðalnámsskrá framhaldsskóla frá 1999 þar sem segir,

Kunnátta í forritun er þannig undirstaða þess að notendur geti nýtt sér almennan hugbúnað til hins ýtrasta.

Hrefna segir í tengslum við þetta að,

Þetta var líklega mun mikilvægara á upphafsárunum þar sem bæði var mögulegt og oft nauðsynlegt að breyta forritum og aðlaga þau aðstæðum hverju sinni.

Hún vitnar líka í Jón Torfa Jónasson, sem taldi mikilvægt að kennarar gætu breytt forritum sem þeir notuðu í sínu kennslustarfi. Hrefna segir slíkar pælingar skiljanlegar þegar tölvur voru enn nýjar en virðist halda að það tilheyri liðinni tíð. En með vaxandi útbreiðslu opins hugbúnaðar er spurning hvort þetta eigi ekki erindi í umræðuna aftur í dag?

Hrefna virðist hafa farið svolítið á mis við þátt hugsmíðahyggju (e. constructivism) í þróun hugmynda um notkun tölvu í skólastarfi. Hún fjallar um Logo forritunarmál Seymour Paperts sem ætlað var að kenna m.a. hugtök og reglur sem voru ekki endilega tengd tölvum og segir svo,

Þessar hugmyndir minna um margt á hugsmíðahyggju sem virðist eiga mikinn hljómgrunn um þessar mundir. Það er þó eftirtektarvert að hugmyndir um að nýta tölvur í anda hugsmíðahyggjunnar heyrast mjög lítið eða alls ekki í dag þrátt fyrir að ýmsir hafi séð slíka notkun fyrir sér á upphafsárunum.

Þetta er ekki alveg rétt hjá Hrefnu. Fyrir það fyrsta var hugmyndafræði Paperts, sem hann kallaði "constructionism", í raun hans útfærsla á hugsmíðahyggju og var hann mjög meðvitaður um tengslin þar á milli (það má nefna að Papert er helsti hugmyndafræðingurinn á bak við OLPC verkefnið). Svo má líka segja að hugsmíðahyggja hafi verið einn hornsteinn þróun hugmynda um notkun tölva í skólastarfi allar götur síðan (annar hornsteinn er auðvitað sá sem hafnar algjörlega hugsmíðahyggjunni þannig að það er allur gangur á þessu). Hrefna hefði kannski mátt kynna sér betur verk Paperts, Jonassen, Driscoll og Resnick - allt stór nöfn í "instructional design" og "learning technology" og allir nokkuð dedikeraðir hugsmíðahyggjusinnar.

Annað sem Hrefna hefði mátt koma inn á, en er kannski svolítið fyrir utan efnið, eru áhrif sem aukin upplýsingatækni hefur haft á skilningi á - og viðhorfi til þess - "að læra". Þótt tölvur hafi ekki haft þau áhrif á kennslu og skólastarf sem spáð hefur verið í gegnum tíðina er augljóst að skólar þurfa í vaxandi mæli að bregðast við nemendum sem hafa alist upp með öflugri upplýsingatækni en þekktist fyrir rétt rúmum áratug og stóraukið flæði upplýsinga. Þetta eru nemendur sem virðast hafa allt aðrar hugmyndir um hvað það er að læra og til hvers við lærum en nemendur höfðu áður fyrr. Ef þetta er ekki að hafa víðtæk áhrif á skólastarf þá þarf að fara að endurskoða skólastarfið.

Að lokum verð ég að minnast á myndræna framsetningu Hrefnu á gögnum hennar. Hún setur upp töflur þar sem umræðuefni er í röðum og ár í dálkum og notar síðan mislita og misstóra þríhyrninga til að sýna hversu mikið hvert umræðuefni er í umræðunni hverju sinni. Þetta er sérlega áhrifarík framsetning og gefur lesandanum góða yfirsýn yfir breytingar á umræðunni yfir tímabilið sem hún greinir. Ef fólk hefur ekki tíma til að lesa alla greinina fæst heilmikið úr því að skoða bara töflurnar.